1. Cử Chỉ – Bước Đệm Quan Trọng Cho
Ngôn Ngữ
Cử
chỉ đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển ngôn ngữ của trẻ sơ
sinh. Theo nghiên cứu của Bates & Dick (2002) và Goldin-Meadow & Butcher
(2003), trẻ em sử dụng cử chỉ để giao tiếp trước khi có thể nói thành lời. Đây
là một bước đệm giúp trẻ hình thành kỹ năng ngôn ngữ sau này.
Các
nghiên cứu cũng cho thấy rằng trẻ sơ sinh có bố mẹ thường xuyên sử dụng cử chỉ
kết hợp với lời nói sẽ phát triển khả năng kiểm soát ngôn ngữ tốt hơn khi lớn
lên (Goodwyn và cộng sự, 2000).
2. Các Giai Đoạn Phát Triển Cử Chỉ Ở
Trẻ Nhỏ
8
- 12 tháng: Cử chỉ là phương tiện giao tiếp chính của trẻ, thể hiện mong muốn
hoặc nhu cầu như vươn tay đòi bế, lắc đầu từ chối, chỉ tay vào đồ vật mong muốn.
12
- 18 tháng: Trẻ kết hợp cử chỉ với từ đơn hoặc âm thanh đơn giản như “măm măm”
khi đói, “bye-bye” khi tạm biệt.
18
- 24 tháng: Sự phát triển ngôn ngữ mạnh mẽ hơn, trẻ bắt đầu ghép từ và kết hợp
cử chỉ với câu nói hoàn chỉnh hơn.
3. Dự Đoán Khả Năng Ngôn Ngữ Qua Cử
Chỉ
Các
chuyên gia Capone & McGregor (2004) đã chỉ ra rằng cử chỉ có thể dự đoán khả
năng ngôn ngữ trong tương lai của trẻ, đặc biệt là ở những trẻ có nguy cơ chậm
nói hoặc gặp khó khăn trong giao tiếp.
Một
số loại cử chỉ quan trọng bao gồm:
✅ Cử chỉ trực chỉ: Chỉ tay
vào đồ vật, đưa đồ chơi cho người khác.
✅ Cử chỉ biểu tượng: Hành
động mô phỏng chức năng của đồ vật như áp điện thoại đồ chơi vào tai.
✅ Cử chỉ tượng trưng: Một
động tác mang ý nghĩa đại diện, ví dụ chắp tay cầu nguyện.
4. Vai Trò Của Phụ Huynh Trong Việc Hỗ
Trợ Cử Chỉ Của Trẻ
🔹 Thường xuyên sử dụng
cử chỉ khi nói chuyện với trẻ để giúp trẻ dễ dàng liên kết từ ngữ với hành động.
🔹 Khuyến khích trẻ
sử dụng cử chỉ để giao tiếp, ví dụ như dạy trẻ vẫy tay chào, chỉ tay vào đồ vật
yêu thích.
🔹 Chơi cùng trẻ bằng
các trò chơi tương tác, sử dụng đồ chơi và hành động minh họa để kích thích sự
phát triển cử chỉ và ngôn ngữ.
5. Kết Luận
Cử
chỉ là một phần quan trọng trong sự phát triển ngôn ngữ của trẻ. Việc khuyến
khích trẻ sử dụng cử chỉ đúng cách không chỉ giúp trẻ giao tiếp tốt hơn mà còn
hỗ trợ sự phát triển ngôn ngữ trong tương lai. Phụ huynh và giáo viên nên chú ý
đến những dấu hiệu sớm của trẻ và có phương pháp hỗ trợ phù hợp để giúp trẻ
phát triển toàn diện.
